Hoe HFT schieten?

Onze vereniging bestaat uit zeer enthousiaste leden die heel graag willen leren hoe succesvol HFT te  schieten. Dit hoofdstuk is een weergave van de instructie die ik  op dit gebied heb gegeven.

 

Ik kom tot de stelling dat succesvol HFT schieten is gebaseerd op drie elementen:

1. Schiettechniek

2. Materiaal

3. Rangefinding

 

1. Schiettechniek

Hieronder versta ik de feitelijke techniek om accuraat met het wapen te kunnen schieten. Daarbij gaat het o.a. om het voorkomen van parallaxfouten, juiste stabiele houding, ademhaling, trekkervoering, artillery hold etc. Over dit onderwerp is veel informatie te vinden op internet. Beschikt jouw vereniging over opgeleide KNSA instructeurs dan is er zeer veel deskundigheid op dit gebied aanwezig. Om deze reden laat ik dit onderwerp hier verder buiten beschouwing. Nuttige informatie over schiethouding vind je o.a. hier.

2. Materiaal

Hier zijn ook weer een aantal aspecten te onderscheiden:

- Kwaliteit van het materiaal

Goed materiaal (buks + scope) zijn onontbeerlijk om met enig succes HFT te kunnen schieten. Dit betekent NIET dat dit ook het duurste materiaal moet zijn! Het betekent echter WEL dat dit in het algemeen niet het goedkoopste materiaal is! Goedkoop is ook hier uiteindelijk duurkoop! Het gaat er niet om of de buks heel erg krachtig is (maximaal is toch maar 16,3Joule toegestaan!) en of deze er lekker 'tactical' uitziet. Het gaat er vooral om dat de buks accuraat is! Op deze pagina vind je meer info over materiaal.

Ben je enthousiast over HFT en wil je graag zelf een wapen etc aanschaffen? Kom dan eerst eens langs bij onze vereniging, praat met de leden . In het algemeen mag je best even met een wapen proefschieten. Je komt dan al een hoop te weten en kunt dan veel beter een goede keuze maken en een miskoop voorkomen!

- Afstelling van het materiaal

Indien je beschikt over een goed wapen en bijbehorende scope is het van groot belang dat deze op deze juiste wijze worden ingesteld. Dit betekent dat je de kogelbaan van je wapen moet gaan bepalen en vervolgens de scope exact hierop moet afstellen. Dit gehele proces heb ik uitgebreid hier beschreven.

- Onderhoud van het materiaal

Als je uiteindelijk een mooi wapen hebt aangeschaft wil je dit natuurlijk ook mooi houden! Maak er een gewoonte van om na ieder gebruik je wapen met een reiniger en een zachte doek schoon te maken. Hierdoor voorkom je dat het mooi geblauwde staal gaat roesten. Je kunt dan gelijktijdig de kolf een beurt geven. Regelmatig de loop reinigen kan ook geen kwaad. Ook over het onderhoud van een luchtbuks zijn de nodige instructies op internet en Youtube te vinden.

- Gebruik van het materiaal

Vanzelfsprekend ga je zuinig om met je kostbare bezit! Je bent wettelijk verplicht om je wapen verpakt in een koffer of foudraal te vervoeren. Hierin is het ook gelijk goed beschermd tegen beschadigingen. Laat je wapen nergens onbeheerd liggen en voorkom tijdens tropische dagen een lange inwerking van de zon. Dit heeft invloed op de akkuratesse.

3. Rangefinding

Als je met behulp van Chairgun de correcties (holdover/holdunder) van je wapen hebt bepaald is het nu zaak om deze correcties ook goed te kunnen toepassen. Het is dan dus van belang te kunnen bepalen op welke afstand het doel is geplaatst . Onderstaande tekst is een beknopte Nederlandse samenvatting van dit Engelstalige document:

 http://www.fieldtarget.nl/files/handleiding-rangefinding.pdf

Waarom is rangefinding zo belangrijk?

Je wilt de hitzone altijd zoveel als mogelijk precies in het midden raken omdat je daar de meeste “speling” hebt ter compensatie van wind, parallaxfout, traps etc. Alleen maar uitgaan van de “point blank range” zal nooit tot groot succes leiden.

Algemene rangefinding technieken

      1. Ken de hitzones en bijbehorende afstanden (DFTA)!

De door de DFTA vastgestelde afstandtabel is gebaseerd op de internationale regels. Deze tabel leert je bijvoorbeeld dat een 15mm hitzone nooit dichter dan 12 meter en verder dan 23 meter kan staan. Een target dat knielend/staand unsupported moet worden geschoten is altijd 35-40 mm  groot en staat op maximaal 32 meter! Enz. Enz. Leer dit uit je hoofd!

       2. Pas op voor valstrikken (traps)!

Er kunnen twee soorten valstrikken worden onderscheiden:

  • Rangefinding traps

Denk hierbij aan het plaatsen van targets in een donkere omgeving of verscholen achter obstakels. Ook zijn er extra grote/kleine targets leverbaar die je op een dwaalspoor trachten te brengen

  • Trajectory traps

In dit geval wordt ‘misbruik’ gemaakt van het kromme traject van een pellet. Een target wordt geplaatst op afstanden waarbij de afwijking t.o.v. de zichtlijn het grootst is. Indien je in dergelijke gevallen slechts volgens de “point blank” methode schiet zul je de hitzone altijd missen.

Ook kan men gebruik maken van een heuvel/obstakel dicht bij de peg. Hoewel je de hitzone duidelijk in beeld hebt zul je toch missen omdat de pellet eerst nog het obstakel zal raken. In dit geval zul je vanuit een hoger standpunt moeten schieten.

        3. Let op hints in de omgeving!

Soms zijn banen vlak naast de zero-range uitgezet. Je kunt de afstanden dan makkelijk inschatten op basis van de gemarkeerde targets op de zero range. Ook een gelijkmatig patroon van afrasteringspalen kunnen je helpen bij het bepalen van de afstand.

       4. Leer van voorgaande( of volgende) targets!

Vaak zijn lanes evenwijdig naast elkaar uitgezet. Je kunt dus vaak een afstand inschatten door gebruik te maken van de afstanden van een vorige lane. Vergelijk de afstand met die van de markante boom of bosrand aan het eind van het veld. Is jouw target niet te bracketen maar de volgende target, die enkele meters dichterbij staat, wel? Maak er gebruik van. Het is niet verboden om een ander target te rangefinden! Is het toegestaan om  FT doelen te schieten? Altijd doen om een goede indruk van de afstand en wind te krijgen!

       5. Schatten met blote oog!

De meest belangrijke techniek is gewoon schatten met het blote oog! Dit kun je dagelijks oefenen als je boodschappen gaat doen of de hond gaat uitlaten. Schiet je thuis veel op een vaste afstand? Prent deze afstand goed in je geheugen en probeer in de praktijk deze afstand te “projecteren” op het te schieten doel. Is dit 1x of 2x verder dan de afstand thuis? Het bekend raken met de afstanden op ons eigen oefenveld helpt hier ook enorm bij!

       6. Scope parallax gebruiken!

Je mag de scope na aanvang van de wedstrijd niet meer verstellen maar je kunt de scope parallax natuurlijk nog wel gebruiken. Ik zet mijn parallax (scherpstelling) op 25 yards (=22,5 meter). Dit is niet alleen ongeveer halverwege de HFT afstand maar ook op de afstand waarbij de pellet zijn hoogste punt bereikt. Indien je een target vlijmscherp ziet weet je dat deze dus op ca 22,5 meter staat. Hoe onscherper het beeld van het target wordt, des te verder ben je van deze afstand verwijderd. Een scope met een oneindige scherptediepte is hier dus absoluut geen voordeel maar juist een nadeel!

       7. Uitpassen!

Je mag natuurlijk niet eventjes de afstand tot een doel uitpassen! Met name bij kleine hitzones kan een verschil van enkele meters al leiden tot missen van het doel. Het is echter wel toegestaan om op het voetpad uit te passen. Stel je daarbij voor dat je in het midden van een cirkel staat en projecteer in die cirkel de afstand tot het doel op het voetpad. Deze afstand kun je vervolgens (niet te opzichtig!) uitpassen.

Bracketing met behulp van een Mildot scope

Essentieel voor deze methode is dat je een scope hebt met “true mildot”. Vaak staat in de documentatie van de scope aangegeven of, en zo ja bij welke vergroting, de scope “true mildot” is. Een Hawke scope heeft true mildot bij een vergroting van 10x.

Heeft jouw Hawke scope geen 10x vergroting /true mildot (bv een 4-9x40)? Nog geen nood! Dit vergt echter wel een extra rekenslag! Werk je met een vergroting van bv. 9x dan zul je de berekende afstanden nog met 0,9 moeten corrigeren. Bij vergroting 7x met 0,7x etc.

1 Mildot = 10cm op 100 meter = 1 cm op 10 meter = 2,5 cm op 25 meter etc

Het principe van ‘bracketing’ is gebaseerd op bovenstaand gegeven en een bekende afmeting van het doel. Dit leidt tot de volgende formule:

 Bekende afmeting [mm]  /  aantal Mildots  = Afstand [meters]      

Voorbeeld 1:

Je weet dat het doel een kill heeft van 40 mm. Als je deze met jouw true mildot scope opmeet op 2 mildots dan staat dit doel dus op 40/2=20 meter.

Voorbeeld 2:

Je weet niet wat de killsize is maar het is wel een Flopover target met een scharnier van 60mm. Als je dit scharnier opmeet kom je op ca 1,5 Mildot. Dit target staat dan dus op 60/1,5=40 meter.

Voorbeeld 3:

Je treft een target van een onbekend merk en afmeting. Het doeltje staat naar jouw inschatting in een standaard kratje van 400 x 600 mm. Als je de hoogte van de krat opmeet kom je op 16 Mildots. Dit doeltje staat dus (naar alle waarschijnlijkheid! Te checken!) op 400/16=25 meter.

Voor het opmeten van dergelijke grote afmetingen is het handig als de scope een reticle met veel Mildots heeft! Mijn  Hawke Airmax heeft een AMX reticle met 20 Mildots verticaal en horizontaal. Ik kan dus in één keer 20 mildots opmeten.

Voorbeeld 4:

Het Flopoverdoeltje dat je moet schieten is met een plaat afgedekt. De killsize weet je niet, het scharnier is niet te zien en de contouren van de krat zijn ook niet zichtbaar! Als je op je knieën gaat zitten kun je de onderkant van de afdekplaat echter goed zien. Deze staat i.h.a. gelijk met de onderzijde van de krat.  Rekening houdend met de rand van de krat (ca 1,5 cm) meet je nu de afstand onderzijde afdekplaat – hart killzone. Deze komt op ca 5 Mildots. Het doeltje zal dus op (ongeveer) 140/5=28 meter staan. Dit is toevallig exact jouw ‘far zero’. Geen correctie benodigd en bij geen wind is er voldoende marge om de kill te raken!

LET OP!

Alhoewel deze "bracketing" methode een goede manier is om afstanden te bepalen kun je er niet altijd blind op vertrouwen! Wedstrijdbanen worden vaak uitgezet door ervaren schutters die deze techniek perfect beheersen en er alles aan doen om jou in de val te laten lopen! Indien je twijfelt aan de juistheid van je meting is de kans groot dat er sprake is van een valstrik. In dat geval verdient het aanbeveling om met een andere rangefinding methode de afstand nogmaals te checken. Bedenk echter dat je tijdens wedstrijden niet eindeloos de tijd hebt om de juiste afstand uit te vlooien!

Om al dit rekenwerk tijdens een wedstrijd makkelijker te maken kun je dit allemaal van tevoren in een tabel uitwerken. Werk de tabel uit tot en met 50 meter. Je kunt dan ook nog de FT doelen schieten indien dit is toegestaan. Zet dan gelijk de correcties uit Chairgun erbij en je bent gereed. Een dergelijke tabel mag je tijdens een wedstrijd gebruiken.

Voorbeeld van een bracketing tabel 10 x vergroting (true mildot):